Điện rác sản xuất bằng cách đốt cháy rác thải tạo ra nhiệt năng. Theo Bộ Khoa học và Công nghệ, công nghệ đốt chất thải để tạo ra điện ngày càng được áp dụng rộng rãi do một số ưu điểm như giảm 90-95% thể tích và khối lượng chất thải; có thể tận dụng nhiệt; giảm phát thải khí nhà kính so với biện pháp chôn lấp; giảm thiểu ô nhiễm nước, mùi hôi, côn trùng.
Bộ Công Thương đang tích cực thúc đẩy các địa phương đầu tư vào nhà máy điện rác và ưu tiên đưa các dự án điện mặt trời nổi vào quy hoạch. Định hướng này được nêu rõ tại hội nghị triển khai Kế hoạch thực hiện và điều chỉnh Quy hoạch điện VIII vào ngày 31/12/2024.
Mở rộng tối đa quy hoạch nguồn điện
Hội nghị trực tuyến với 63 tỉnh, thành phố là cơ hội để các địa phương đề xuất bổ sung quy hoạch nguồn điện phù hợp với tiềm năng tự nhiên và nhu cầu phát triển. Một số đề xuất nổi bật bao gồm:
Quảng Ninh: Đề xuất tăng công suất điện gió từ 400 MW lên 600 MW.
Kiên Giang: Bổ sung 20 MW điện rác và 1.600 MW điện gió.
Lâm Đồng: Phát triển thêm thủy điện tích năng trên lưu vực sông Đồng Nai và điện mặt trời nổi trên mặt hồ.
Thái Nguyên: Bổ sung 10 MW điện rác và 200 MW điện mặt trời, tận dụng 6.000 ha mái nhà khu công nghiệp.
Các tỉnh Khánh Hòa, Ninh Thuận, Lào Cai, Gia Lai, và Lạng Sơn cũng đề xuất đa dạng hóa quy hoạch để khai thác tối đa tiềm năng địa phương.
UBND Thành phố Hà Nội vừa ban hành Kế hoạch số 361/KH-UBND về việc phát triển năng lượng tái tạo trên địa bàn thành phố năm 2025. Theo đó, Hà Nội đặt mục tiêu phát triển năng lượng mới, năng lượng tái tạo góp phần đáp ứng nhu cầu cung cấp điện đảm bảo an ninh năng lượng, giảm phát thải khí nhà kính, bảo vệ môi trường. Thành phố cũng sẽ khuyến khích phát triển điện mặt trời mái nhà phù hợp với chính sách phát triển điện mặt trời mái nhà của Chính phủ.
Đáng chú ý, thành phố sẽ tiếp tục khuyến khích, ưu tiên nguồn lực đầu tư các dự án xử lý chất thải, khu xử lý chất thải có công nghệ tiên tiến, hiện đại, xử lý đốt rác tận thu nhiệt, phát điện; đẩy nhanh các dự án phát triển nguồn điện từ xử lý chất thải rắn. Cụ thể, theo Kế hoạch, năm 2025, toàn Thành phố phát triển năng lượng tái tạo tăng thêm khoảng 67MW từ điện rác, đưa tổng nguồn năng lượng từ xử lý rác của thành phố Hà Nội đạt khoảng 129,3MW; Đồng thời phấn đấu tăng thêm khoảng 30MW điện mặt trời mái nhà; khuyến khích sử dụng các sản phẩm đèn chiếu sáng có sử dụng điện năng lượng mặt trời trong chiếu sáng công cộng.
Điện rác: Giải pháp bền vững từ chất thải
Điện rác, sản xuất bằng cách đốt cháy rác thải để tạo nhiệt năng, là giải pháp tiềm năng giúp giảm thiểu ô nhiễm môi trường và tận dụng nguồn tài nguyên rác thải. Theo Bộ Khoa học và Công nghệ, công nghệ này không chỉ giúp giảm 90-95% thể tích và khối lượng chất thải mà còn giảm phát thải khí nhà kính, hạn chế ô nhiễm nước, mùi hôi, và côn trùng.
Hiện tại, Việt Nam đã có một số nhà máy điện rác đi vào hoạt động, bao gồm:
Nhà máy Sóc Sơn (Hà Nội): Công suất xử lý 4.000 tấn rác/ngày, phát điện 75 MW.
Nhà máy Vĩnh Tân (Bình Thuận): Công suất xử lý 600 tấn rác/ngày, phát điện 30 MW.
Nhà máy Phù Ninh (Phú Thọ): Công suất xử lý 500 tấn rác/ngày, phát điện 25 MW.
Nhà máy Củ Chi (TP. HCM): Công suất xử lý 1.000 tấn rác/ngày, phát điện 50 MW.
Đáng chú ý, 34 dự án điện rác với tổng công suất 621,1 MW đã được đề xuất trong danh mục năng lượng tái tạo.
Ông Nguyễn Tuyển Tâm, Trưởng phòng Kế hoạch và Quy hoạch (Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo), cho biết: "Chúng tôi đang nghiên cứu để điều chỉnh quy mô các dự án phù hợp với quy hoạch rác thải tại từng địa phương, đồng thời đánh giá tác động lên lưới điện."
Điện mặt trời nổi: Tận dụng tối đa mặt nước
Bên cạnh điện rác, Bộ Công Thương cũng khuyến khích các địa phương tận dụng mặt hồ, đặc biệt là hồ thủy điện, để triển khai điện mặt trời nổi. Các khu vực có mặt hồ sẵn và đường nối lưới điện sẽ được ưu tiên đưa vào quy hoạch.
Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Long nhấn mạnh: "Điện mặt trời mái nhà ở các khu công nghiệp đã phát triển mạnh mẽ sau khi ban hành Nghị định 135. Bộ đang nghiên cứu mở rộng cơ chế để khuyến khích thêm nhiều dự án tương tự."
Hướng tới mục tiêu lớn từ Quy hoạch điện VIII
Quy hoạch điện VIII, được phê duyệt vào tháng 5/2023, đặt ra mục tiêu phát triển các nguồn năng lượng tái tạo một cách bền vững và hiệu quả. Bộ Công Thương dự kiến trình điều chỉnh Quy hoạch điện VIII trước ngày 28/2/2025 nhằm đáp ứng nhu cầu thực tiễn và định hướng phát triển ngành năng lượng.
Việc khuyến khích điện rác và điện mặt trời nổi không chỉ giải quyết bài toán năng lượng mà còn tạo ra bước đột phá trong quản lý chất thải và sử dụng hiệu quả tài nguyên nước. Đây là cơ hội để Việt Nam tiến xa hơn trong việc phát triển năng lượng tái tạo và bảo vệ môi trường.
Comentarios